Konferencja na temat Obrony Terytorialnej w Ostrowcu Świętokrzyskim

21 listopada 2016 Kordek

W dniach 17 – 18 listopada 2016 r. Katedra Bezpieczeństwa Narodowego Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim była gospodarzem Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Obrona Terytorialna i jej rola we współczesnych systemach bezpieczeństwa” pod Honorowym Patronatem Szefa BBN Pawła Solocha. Współorganizatorami konferencji było stowarzyszenie ObronaNarodowa.pl – Ruch na Rzecz Obrony Terytorialnej, Akademia Sił Zbrojnych w Liptowskim Mikulaszu (Słowacja), Czerniowiecki Uniwersytet Narodowy (Ukraina) oraz Gruziński Uniwersytet Techniczny w Tbilisi (Gruzja).

W dwudniowych obradach uczestniczyło ponad 150 naukowców, analityków, wojskowych oraz wystawców z Polski, Ukrainy, Rosji, Gruzji, Litwy, Rumunii, Słowacji, Szwajcarii, Szwecji, Niemiec, Norwegii, Stanów Zjednoczonych. Wśród uczestników konferencji znaleźli się m.in. przewodniczący Senackiej Komisji Obrony Narodowej senator Jarosław Rusiecki, członek Sejmowej Komisji Obrony Narodowej poseł Anna Maria Siarkowska, posłowie Andrzej Kryj, Kazimierz Kotowski, płk Remigiusz Żuchowski z Biura ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej MON czy odpowiedzialny za szkolenie kadry oficerskiej WOT ppłk dr Krzysztof Nowacki, kierownik Zakładu Rozpoznania i Dowodzenia WSOWL. Wśród uczestników z zagranicy znalazła się m.in delegacja Związku Oficerów Rezerwy z Rumunii pod przewodnictwem gen. broni dr. Dana Plăvițu, zainteresowana wymianą doświadczeń w zakresie funkcjonowania wojsk terytorialnych w różnych krajach świata.

Konferencja składała się z oficjalnego rozpoczęcia, podczas którego poseł Anna Maria Siarkowska omówiła legislacyjny dorobek w zakresie powołania WOT oraz z pięciu paneli tematycznych. Pierwszemu panelowi, zatytułowanemu „Obrona Terytorialna w Polsce – tradycje, koncepcje, realizacja” przewodniczyli gen. broni dr Józef Flis, były rektor AON oraz dr Tomasz Gajewski. Panel składał się kolejno z wystąpień: płk. prof. dr hab. Jerzego Kajetanowicza (Koncepcje i plany rozwoju wojsk obrony terytorialnej w Polsce po 1945 r.), płk. prof. dr. hab. Ryszarda Jakubczaka (Wojska obrony terytorialnej w sztuce wojennej), płk dr. Hieronima Szafrana (Potrzeby i kierunki rozwoju sztuki obrony terytorialnej w Polsce), płk. Remigiusza Żuchowskiego z Biura ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej MON (POL MOD Concept for Territorial Defence Forces), dr. Vadima Volovoja (The political-military view of the purpose of the creation of Territorial Defense system in Poland), a także dr. Pawła Makowca ze Stowarzyszenia ObronaNarodowa.pl (Wykorzystanie doświadczeń AK w budowaniu Obrony Terytorialnej w Polsce). Podsumowaniem panelu była ponad godzinna dyskusja, która ujawniła różnice poglądów na temat ostatecznego kształtu, roli i zadań WOT.

W drugim panelu, zatytułowanym „Przemysł obronny a Obrona Terytorialna”, prowadzonym przez gen. dyw. Andrzeja Pietrzyka, swoje wyroby zaprezentowały przedsiębiorstwa przemysłu zbrojeniowego z Polski i zagranicy. Były to: MESKO S.A. (które zaprezentowało harmonogram prac nad Lekkim systemem Rakietowym Pirat), ZM DEZAMET S.A., FB „ŁUCZNIK” – RADOM S.A., MASKPOL S.A., PCO S.A., RADMOR S.A., ZM TARNÓW S.A., a także DYNAMIT NOBEL DEFENCE z Niemiec oraz NAMMO TALLEY z Norwegii/USA. Na zakończenie panelu dr Przemysław Furgacz wygłosił referat „Finansowanie rozwoju Obrony Terytorialnej w świetle możliwości budżetowych państwa”.

W drugim dniu konferencji miały miejsce trzy panele. W panelu trzecim, zatytułowanym „Uwarunkowania koncepcji Obrony Terytorialnej w Polsce”, wystąpili: dr Andrzej Zapałowski (Koncepcja budowy Obrony Terytorialnej w programie Akcji Wyborczej Solidarność w odniesieniu do koncepcji OT rządu Prawa i Sprawiedliwości), dr Janusz Okrzesik (Bezpieczeństwo ekologiczne a obrona terytorialna: zadania i wyzwania), mgr Anita Lewandowska (Efektywne wykonywanie zadań obrony terytorialnej w przypadku wystąpienia zagrożenia hybrydowego. Prezentacja założeń teoretycznych), mgr Natalia Tomaszewska (Organizacje proobronne w polskim systemie prawnym. Stan obecny i perspektywy. Analiza politologiczna i prawna), por. rez. mgr Grzegorz Matyasik (Krajowy System Obrony Narodowej, praktyczna aplikacja idei armii obywatelskiej w Ogólnopolskich Ćwiczeniach Organizacji Proobronnych), ppłk dr Marek Żyła (Polskie doświadczenia z zakresu działań przeciwpartyzanckich w XX wieku), dr hab. Ireneusz Dziubek (Akademickie inicjatywy proobronne na przykładzie międzyuczelnianego projektu naukowo-badawczego „Polska Gwardia Narodowa – mit, potrzeba czy konieczność?”), dr Jakub Żak (Rola szkolnictwa wyższego w edukacji proobronnej na przykładzie inicjatyw Katedry Bezpieczeństwa Narodowego WSBiP w Ostrowcu Świętokrzyskim), mł. insp. dr Bogumiła Pawlaczyk (Teoretyczne i praktyczne problemy dostępu do broni palnej wobec poglądów młodych Polaków), insp. ZS Roman Burek (Działania Związku Strzeleckiego na rzecz obronności).

Panel czwarty, zatytułowany „Historia i współczesność Obrony Terytorialnej na świecie”, składał się z wystąpień przede wszystkim uczestników z zagranicy. Swoje referaty wygłosili: dr Leonid Gusev (Territorial defence problems of Turkmenistan), dr Igor Seleznev (The Shanghai Pact’s and the CSTO’s institutional structures and territorial defense in the States of Central Asia), por. mgr Maciej Paszyn (Funkcjonowanie formacji obrony terytorialnej w Europie – prezentacja projektu naukowo-badawczego), kpt. rez. Claude Bonard (The Cornerstones of the Swiss Security Policy), por. Patrycjusz Kosmowski (Misja, cele i zadania Obrony Terytorialnej w Szwecji), dr Bartosz Dziewiałtowski-Gintowt (Siły obrony terytorialnej socjalistycznej Jugosławii – obywatelski wymiar systemu bezpieczeństwa państwa czy rozsadnik federacji?), gen. mjr dr Dan Florin Grecu (The role of Patriotic Guards within national defense of Romania 1968-1989), płk dr Pascu Furnica (The territorial defence, pro-defence organizations and initiatives in Romania), gen. broni dr Dan Plăvițu (A perspective on The Romanian National Reserve Forces. From defense sufficiency to credible deterrence), Egidijus Papečkys (Obrona terytorialna w Litwie: doświadczenie i zarys historyczny), płk prof. dr hab. Vojtech Jurčák (Armed Forces and Irregular Warfare).

W kończącym konferencję panelu piątym, zatytułowanym „Obrona Terytorialna w realiach wojny hybrydowej”, wystąpili: prof. dr Khatuna Chapichadze (Neoliberal Policy: Measure for Conflict Resolution/Transformation or Escalation), dr Vakhtang Maisaia (Territorial Defense Force Operations in Actions – Georgian and Ossetian Defense Territorial Forces Combat Strategies Analyses in Russia-Georgia 2008 August War: Comparative Study), mgr Lesya Ratushna (Polityka „państwa bez broni” na przykładzie Ukrainy – wybrane aspekty), doc. dr Oksana Dobrzhanska (International cooperation of Ukraine in the field of defence since 2014), płk dr Yaroslav Zoriy, dr Valentyna Bohatyrets (Defending the national interest as push and pull factor of the Ukrainian nation revival – military & political aspect), prof. dr hab. Yuri Makar (The place and role of territorial defense in the national security system of the Ukrainian state), mgr Andrzej Chowaniec (Państwowe zmilitaryzowane służby Ukrainy i ich rola w realizacji idei obrony terytorialnej – próba charakterystyki) oraz doc. dr Sergii Bostan (Rola obrony terytorialnej w wojnie hybrydowej na przykładzie wydarzeń na Ukrainie w l. 2014-2016).

Konferencja, pierwsza na ten temat w Polsce, odbyła się w bardzo ważnym momencie, a podjęte wątki oraz dyskusje powinny mieć odzwierciedlenie w przyjmowanych rozwiązaniach w zakresie praktycznego funkcjonowania WOT. Liczny udział wojskowych, przedstawicieli administracji samorządowej, nauczycieli i uczniów klas mundurowych, członków organizacji proobronnych dowodzi dużego zainteresowania problematyką implementacji teoretycznych założeń funkcjonowania OT. Jak zapewniają organizatorzy, materiały z konferencji wraz z głosami w dyskusji zostaną opublikowane na początku 2017 r. w czasopiśmie „Ante Portas – Studia nad Bezpieczeństwem” (www.anteportas.pl).